برای داشتن پوستی شاداب باید از شوینده مناسب، لایهبردارها، سرمهای ویتامین سی، پپتایدها سرامیدها و انواع مرطوبکنندهها، آبرسانها و روغنهای پوستی بصورت روتین استفاده کرد. اما اگر بخواهیم فقط یک محصول را برای روتین پوستیمان انتخاب کنیم بیشک محصولی است که حاوی اوره باشد. خیلی از ما تجربه استفاده از انواع لایهبردارها را داشتهایم و بعد دچار خشکی و نازکی پوست شدهایم بهگونهای که مرطوبکنندهها هم از پس خشکی پس از آن برنیامدهاند. یا آن نتیجهای که دوست داشتهایم را از انواع آبرسانها و مرطوبکنندهها نگرفتهایم، تو گویی مرطوبکننده فقط بهصورت سطحی پوستمان را مرطوب کرده و در سطح سلولی در پوستمان نفوذ نکرده است. اگر چنین تجربیاتی داشتهاید در این مقاله داروی معجزهآسای پوستتان را معرفی کردهایم یعنی: اوره! زیرا اوره لایهبرداری است که مرطوب میکند و مرطوبکنندهای است که لایهبرداری میکند، آن هم نه بهصورت سطحی! بلکه در سطح سلولی!
در این مقاله ابتدا به بررسی شواهد علمی درباره این ماده می پردازیم. اوره تا ابد یکی از مواد بسیار تاثیر گذار برای مراقبت از پوست باقی میماند. اما ابتدا، به یک نقلقول ازدکتر کلیگمن Dr. Kligman اشاره میکنیم شخصی که در اختراع Retin-A (ترتینوئین) شرکت داشت.
“گاهی اوقات وقتی در جستجوی مشتاقانه برای یافتن مواد جدید درمانی برای پوست هستیم، برخی از مواد بسیار اثرگذار قدیمی مورد غفلت واقع میشوند و در بین مواد درمانی پوست، اوره چنین دارویی است”
این سخن مربوط به ۷۰ سال پیش است اما در این مقاله خواهید فهمید که چرا اوره از چنین جایگاهی برخوردار است.
اوره که به کاربامید (carbamide) هم ملقب است، یک ترکیب کریستالی آلی و محصول اصلی تجزیه نیتروژن در متابولیسم پروتئین است. به عبارت دیگر، این ماده یک محصول جانبی است که پس از استفاده بدن از پروتئین تولید میشود. اوره عمدتاً به دلیل خواص لایهبرداری و آبرسانی پوست شناخته شده و مورد استفاده قرار میگیرد. به عبارت دیگر با لایهبرداری ملایم و همزمان مرطوبکنندگی پوست باعث بهبود کیفیت پوست میشود. ویژگیای که در مواد مراقبت از پوست، نادر است.
وجود مادهای به این خفنی در بین مواد مراقبت از پوست باورنکردنی است! افزایش رطوبت و لایهبرداری همزمان؟!؟ چیزی مثل جادو!!
اوره بخشی از عامل مرطوبکننده طبیعی NMF یا همان natural moisturizing factor پوست است، این عامل مرطوبکننده از ۴۰٪ آمینو اسید ، ۱۲٪ سدیم PCA ، ۹٪ گلیسرول و ۸.۵٪ اوره و موارد دیگر تشکیل شده است. همه این مواد نگهدارنده آب هستند، که برای حفظ سلامت، عملکرد و آبرسانی لایه شاخی پوست ضروری هستند. مانند بسیاری دیگر از ترکیبات طبیعی پوست، اوره نیز با افزایش سن کاهش مییابد و پوست ما را در معرض خشکی و چین و چروک قرار میدهد.
در پوست سالم، غلظت اوره ۲۸ میلیگرم در هر اینچ مربع است، در حالی که در بیماریهای خشکی پوست این مقدار بهطور چشمگیری کاهش مییابد. مثلاً غلظت اوره در پسوریازیس ۴۰٪ و در اگزما تا ۸۵٪ کاهش مییابد.
با توجه به اینکه بهطور کلی این ایده که وقتی چیزی در پوست کم است آن را افزایش دهیم ایده بسیار خوبی است جای تعجب نیست که اوره هم با موفقیت پسوریازیس و اگزما را درمان میکند.
وقتی کمبودهای پوست جبران میشود اتفاقات مثبت دیگری هم میافتد. مثلاً وقتی اوره پوست تامین میشود، جدا از کاهش تبخیر اپیدرمی آب و لایهبرداری ملایم، حساسیت پوستی هم کاهش می یابد.
تحقیقات نشان داده است پس از سه بار استفاده از اوره، حساسیت پوست به سدیم لوریل سولفات یا SLS کاهش مییابد. سدیم لوریل سولفات یک ماده پاککننده فوقالعاده خشن است که باعث تحریک درماتیت تماسی میشود. لیست مواد تشکیلدهنده شویندهتان را چک کنید و اگر این ماده در این لیست موجود است و به خشکی پوست هم مبتلا هستید، شاید وقت آن رسیده است که شویندهتان را عوض کنید.
شواهدی دیگری نیز وجود دارد که نشان میدهد اوره به درمان ایکتیوز (ichthyosis)، خشکی (xerosis)، درماتیت آتوپیک (اگزما)، درماتیت تماسی، درماتیت ناشی از پرتودرمانی، پسوریازیس، درماتیتسبورئیک، آکنه قارچی، اونیکومایکوزیس ، قارچ ناخن، تینیا پدیس (tinea pedis)، کراتوز (keratosis) و خارش کمک میکند.
اوره چه عملکردی روی پوست انجام میدهد؟
اگرچه مکانیسم عملکرد اوره در پوست هنوز ناشناخته است، مطالعات نشان میدهد که اثرات موضعی کراتولیتیک (لایهبرداری) و آبرسانی اوره به دلیل شکستن پیوندهای هیدروژن در لایه شاخی، شل شدن کراتین اپیدرمی و افزایش محلهای اتصال مولکول آب است.
نکته فوقالعاده جالب در مورد اوره این است که این ماده در هر دو سطح سلولی و خارج از سلول کار میکند! به عبارت دیگر، وقتی اوره روی پوست قرار میگیرد مانند بسیاری دیگر از مرطوبکننده ها و مواد دیگری که تبخیر آب اپیدرمی پوست را کاهش میدهند عمل میکند، اما تأثیر آن در عملکرد داخلی پوست هم دخیل است. در حالی که استفاده از مواد نرمکننده (emollient) و پوشاننده (occlusive) ، پوششی را در سطح پوست ایجاد میکنند و باعث ایجاد رطوبت فوری در پوست میشوند، اما این فقط یک تاثیر موقت است. این مواد توانایی پوست را برای ایجاد و نگهداری مولکولهای آب بهبود نمیبخشند، اما اوره وقتی روی پوست قرار میگیرد به لایه شاخی نفوذ میکند، بنابراین ظرفیت پوست را برای نگه داشتن رطوبت و آبرسانی افزایش میدهد.
وقتی که اوره بهصورت موضعی استفاده میشود، تشکیل فیلاگرین (filaggrin) را افزایش میدهد. فیلاگرین یک پروتئین حیاتی است و همه چیز را متعادل نگه میدارد (یعنی هموستاز اپیدرم را تنظیم میکند). اوره همچنین به ایجاد مکانیسم دفاعی پوست کمک کرده و یک سد دفاعی چربی در پوست ایجاد میکند. به عبارت دیگر، این امر به تنظیم چرخه سلولی کمک میکند، بنابراین پوست مرده هنگامی که باید، از بین میرود، عملکرد سد دفاعی پوست را افزایش یافته و به تنظیم باکتریهای خوب و بد روی پوست کمک میکند.
ثابت شده است که یکی از پپتیدهای ضد میکروبی که اوره باعث افزایش آن میشود (LL-37) باعث از بین رفتن باکتریهای آکنهساز در آزمایش in vitro شده است.
و همچنین دو مطالعه در شرایط آزمایشگاهی (in vitro) نیز وجود دارد که نشان دادهاند اوره بهطور مستقیم باعث جلوگیری از مالاسزیا یا مخمر ایجادکننده آکنههای قارچی میشود.